Biznes plan – wskazówki i najlepsze praktyki dla początkujących przedsiębiorców

Dobrze przemyślany biznesplan to nie tylko zbiór dokumentów dla potencjalnych inwestorów. To fundament, na którym budowane są stabilne, zrównoważone i przynoszące zyski  biznesy. Bez względu na to, czy otwierasz jednoosobową firmę, rodzinny biznes, czy marzy Ci się przedsiębiorstwo z kilkoma, kilkudziesięcioma czy setkami pracowników, zacznij od sporządzenia biznesplanu. Dokładnie przeanalizuj i rozpisz, co chcesz osiągnąć, w jaki sposób możesz to zrobić i czego potrzebujesz do realizacji celów. Porządny biznesplan może otworzyć przed Tobą drzwi, które wcześniej wydawały się zamknięte i uchronić Cię od kiepskich decyzji. 

Biznesplan – co to? 

Biznesplan to dokument, który przedstawia szczegółowe założenia dotyczące działań przedsiębiorstwa. Określa cele firmy, sposoby ich realizacji i niezbędne zasoby, zawiera analizę rynku, konkurencji, a także informacje na temat potencjalnych klientów. Kolejnym elementem jest opis zagrożeń, które mogą wpłynąć na działalność firmy. Zasadniczo, omawiany dokument ułatwia zarządzanie biznesem, pozyskiwanie inwestorów oraz monitorowanie postępów w realizacji wyznaczonych celów.

Biznesplan wzór

Jakie elementy powinien zawierać biznesplan? Poniżej orientacyjny wzór. 

1. Opis firmy i jej misji

Zawarty w biznesplanie opis firmy powinien definiować podstawowe cechy przedsiębiorstwa, jego misję, wizję oraz główne cele. Istotne, by misja jasno wyrażała, jakie wartości reprezentuje firma, do czego dąży. W tym rozdziale warto także zawrzeć informacje dotyczące struktury prawnej firmy, historii rozwoju, członków zarządu.

2. Analiza rynku i branży

Analiza rynku jest niezbędna, by zrozumieć otoczenie, w którym funkcjonuje bądź ma funkcjonować firma. Analiza powinna zawierać dane demograficzne odbiorców, tendencje rynkowe, prognozy rozwoju. Wszystko to pomaga w identyfikacji głównych grup klientów i ich potrzeb, a to jest istotne dla późniejszego planowania strategii marketingowych i sprzedażowych.  

3. Opis produktów lub usług

Kolejna część biznesplanu to szczegółowy opis oferowanych produktów lub usług. Ważne, aby opisać cechy i korzyści proponowanych rozwiązań, etapy produkcji, prawne aspekty związane z patentami lub licencjami, plany dotyczące rozwoju produktu. W tym miejscu warto też wyjaśnić, czym produkty lub usługi firmy wyróżniają się na tle konkurencji.

4. Plan marketingowy i strategie sprzedaży

Plan marketingowy powinien omawiać strategie docierania do klientów i rodzaj planowanych działań promocyjnych. W dokumencie należy uwzględnić informacje dotyczące strategii cenowych, kanałów dystrybucji, kampanii reklamowych oraz działań PR. Plan powinien być oparty na wcześniej przeprowadzonej analizie rynku, a działania być dopasowane do potrzeb i oczekiwań potencjalnych klientów.

5. Analiza konkurencji

Analiza konkurencji to kolejna, istotna część biznesplanu. Należy dokładnie zweryfikować, jakie produkty lub usługi oferują konkurenci, jakie mają strategie marketingowe, jakie są ich mocne i słabe strony. Rozdział powinien również omawiać strategie działań, których celem jest wyróżnienie firmy na tle innych podmiotów rynkowych.

Jak napisać biznesplan? 

Przygotowanie biznesplanu obejmuje kilka kroków, są to:

• Określenie celu biznesplanu: W jakim celu sporządzasz biznesplan? Czy dokument ma przekonać inwestorów? A może jest konieczny, ponieważ ubiegasz się o  kredyt bankowy lub stanowi narzędzie strategiczne w procesie zarządzania firmą?
• Zbieranie informacji: Zbierz wszystkie niezbędne dane dotyczące rynku, konkurencji, grupy docelowej, finansów oraz przeprowadzanych przez firmę operacji. 
• Struktura dokumentu: Przygotuj strukturę biznesplanu. Powinna ona zawierać opis firmy, analizę rynku, opis produktu lub usługi, plan marketingowy, analizę finansową i załączniki.
• Pisanie i rewizja: Kolejny krok to napisanie biznesplanu. Wykorzystuj zebrane informacje oraz analizy i krok po kroku przygotuj dokument. Wszystko dokładnie przeanalizuj, upewnij się, że treść jest kompletna i nie zawiera błędów.

Jak przygotować biznesplan – wskazówki i najlepsze praktyki

• Jasność i zwięzłość: Biznesplan powinien być klarowny i zwięzły. Unikaj niepotrzebnego żargonu i skomplikowanych wyrażeń, które mogą utrudnić zrozumienie dokumentu.
• Realistyczne założenia: Upewnij się, że Twoje prognozy finansowe i rynkowe są realistyczne. Nadmierny optymizm może podważyć wiarygodność planu.
• Dowody i analiza: Wszystkie zawarte w planie informacje powinny być poparte danymi i analizami. Używaj wykresów, tabel i innych narzędzi wizualnych.
• Spójność: Zadbaj o to, by wszystkie części biznesplanu były spójne.
• Profesjonalne przygotowanie: Upewnij się, że dokument jest profesjonalnie przygotowany, zwłaszcza jeśli będzie przedstawiany interesariuszom. 

Biznesplan przykład

Posłużmy się przykładem firmy cateringowej, która specjalizuje się w dostarczaniu zdrowej żywności. Firma proponuje posiłki dla firm, realizuje także indywidualne zamówienia. Poniżej wzór biznesplanu w skróconej wersji. 

• Opis firmy: Firma oferuje zdrowe, gotowe posiłki, dostosowane do specyficznych potrzeb dietetycznych klientów. Misją firmy jest wspieranie zdrowego stylu życia. 
• Analiza rynku: Opis grupy docelowej (np. pracownicy korporacyjni, osoby dbające o zdrowie). Nawiązanie do coraz liczniejszego grona stawiającego na zdrowe nawyki żywieniowe.
• Opis produktów/usług: Menu uwzględniające różne potrzeby żywieniowe klientów, w tym opcje wegańskie, bezglutenowe i niskokaloryczne.
• Plan marketingowy: Strategie dotarcia do klientów, w tym marketing online, partnerstwo z lokalnymi siłowniami i biurami, promocje i oferty specjalne.
• Analiza konkurencji: Informacje o głównych konkurentach na rynku, ich ofercie i strategiach.

Biznesplan wzór pdf: dostępność dokumentów do pobrania

Wzory biznesplanów dostępne są w formacie PDF na wielu platformach internetowych. W zależności od preferencji, zdecydować się możesz na darmowy lub płatny szablon. Pobranie wzoru dokumentu to doskonały punkt wyjścia do przygotowania biznesplanu własnej firmy.

Biznesplan wzór do wypełnienia

Jak już wspomnieliśmy powyżej, w sieci dostępne są krótkie, gotowe wzory biznesplanów. Korzystanie z gotowych szablonów to sposób, byś zyskał pewność, że  w Twoim dokumencie są uwzględnione ważne sekcje i, że nie odbiega on od standardów. Jeśli to Twój pierwszy biznesplan, będzie to bardzo pomocne. 

• Wybór odpowiedniego szablonu: Znajdź szablon, który najlepiej odpowiada specyfice i skali Twojego biznesu.
• Dostosowanie zawartości: Pamiętaj, że każda sekcja szablonu powinna być dostosowana do konkretnej działalności, rynku i strategii firmy. Gotowy szablon ma być wyłącznie inspiracją. 
• Aktualizacja i przegląd: Po wstępnym uzupełnieniu szablonu, przejrzyj cały dokument, upewnij się, że wszystkie informacje są aktualne i dokładnie odzwierciedlają plany oraz cele firmy.

Gotowe szablony biznesplanów mogą znacznie przyspieszyć proces tworzenia dokumentu, a jednocześnie sprawić, że finalny plan będzie kompleksowy i profesjonalnie przygotowany.

Krótki biznesplan gotowy

Krótki biznesplan, znany również jako lean business plan, to zwięzła wersja tradycyjnego biznesplanu. Koncentruje się ona na podstawowych obszarach działalności biznesowej. Jest to dobre rozwiązanie dla startupów, małych przedsiębiorstw oraz firm w początkowej fazie rozwoju, szukających sposobu na zdefiniowanie celów biznesowych oraz strategii. W sieci dostępne są gotowe, krótkie biznesplany, które można pobrać i dopasować do własnej firmy. 

Cel i zastosowanie krótkiego biznesplanu

Głównym celem przygotowania krótkiego biznesplanu jest opracowanie podstawowych, najważniejszych dla firmy zagadnień. Taki biznesplan obejmuje sekcje, które są konieczne do prezentacji biznesu.

Krótki biznesplan powinien zawierać następujące sekcje:

• Streszczenie wykonawcze: Krótka prezentacja firmy, jej misji, produktu/usługi, głównego rynku i podstawowych celów finansowych.
• Opis firmy: Informacje o założycielach, lokalizacji, historii, a także strukturze i formie prawnej.
• Opis produktu lub usługi: Podstawowe informacje o oferowanych produktach lub usługach, ich unikalności oraz korzyściach dla klientów.
  Analiza rynku: Przegląd docelowego rynku, w tym profil klienta i konkurencji.
• Strategia sprzedaży i marketingu: Zarys sposobów docierania do klientów i promowania produktu/usługi.
• Omówienie finansów: Podstawowe informacje finansowe, takie jak główne źródła przychodów, struktura kosztów i prognozowane finanse.

Jak skutecznie opracować krótki biznesplan? 

Podczas przygotowywania krótkiego biznesplanu, pamiętaj o kilku kluczowych kwestiach:

• Bądź konkretny i zwięzły: Każda sekcja powinna być krótka i na temat, unikaj zbędnych szczegółów.
• Skoncentruj się na wartości dla klienta: Określ, w jaki sposób Twój produkt lub usługa rozwiązuje problem lub zaspokaja potrzeby klienta.
• Wykorzystaj dane i analizy: Wykorzystaj badania rynkowe i analizy konkurencji.
• Planuj elastycznie: Twój biznesplan powinien być na tyle elastyczny, aby można było przeprowadzić aktualizacje i dostosować go do dynamicznych warunków rynkowych.

Podsumowanie 

Biznesplan to dokument, który definiuje charakter działalności firmy, strategie umożliwiające osiągnięcie celu, plany. Wspomniany dokument powinien zawierać opis firmy, jej misję, analizę rynku, informacje o produktach lub usługach, a także plan marketingowy i finansowy. Dobrze przygotowany biznesplan pomaga nie tylko w zorganizowaniu wewnętrznych procesów firmy, ale jest też nieocenionym narzędziem w komunikacji z potencjalnymi inwestorami, bankami czy partnerami biznesowymi.