Wprowadzenie
WooCommerce jest jedną z najpopularniejszych technologii wybieranych przez przedsiębiorców w Polsce, którzy rozpoczynają swoją przygodę z e-commerce. Silnik ten ma wiele zalet – WordPress i wtyczka WooCommerce dostępne są na licencji open-source, która pozwala na dowolną modyfikację kodu i dostosowanie platformy do indywidualnych wymagań. Jest przystosowany do integracji z zewnętrznymi systemami – bramkami płatności, firmami kurierskimi, systemami do fakturowania. Tam gdzie budżet nie pozwala na zaprogramowanie od zera własnych rozwiązań, istnieją gotowe moduły, które ułatwiają realizację wdrożenia.
Wybór i konfiguracja optymalnych rozwiązań to oczywiście bardzo szerokie zagadnienie – warto podjąć tu współpracę z doświadczoną agencją, która potrafi odpowiednio zaprojektować cały proces. W tym wpisie zajmiemy się jednak innym aspektem wdrożenia i utrzymania platformy WooCommerce – wyborem odpowiedniego hostingu.
Hosting od podstaw – czym jest i jak działa?
Dla osób, którym to pojęcie nic nie mówi (co przy uruchomieniu strony www czy sklepu online po raz pierwszy nie jest niczym zaskakującym) hosting, to wydzielona przestrzeń na serwerze, na którym przechowywany i uruchamiany jest kod strony. Serwer podłączony jest do sieci, dzięki czemu użytkownicy po wpisaniu adresu w przeglądarce mogą połączyć się z nim i wyświetlić treść danej strony.
Rodzaje hostingu – dedykowany, VPS, chmura
Zakup i uruchomienie osobnej maszyny serwerowej dla każdej strony www byłoby w większości przypadków ekonomicznie nieuzasadnione. Powstała więc usługa, w ramach której wielu użytkowników otrzymuje dostęp do jakiejś części mocy obliczeniowej serwera – hosting współdzielony. Charakterystyczną cechą tej usługi jest ograniczenie zasobów serwera jakie może wykorzystać dana strona. W końcu na danej maszynie działają usługi wielu klientów – gdyby jeden z nich zużywał całą dostępną moc obliczeniową, odbywałoby się to kosztem innych użytkowników.
Co w takim razie, jeśli np. sklep internetowy rzeczywiście potrzebuje więcej mocy, ponieważ jest bardzo popularny – wielu użytkowników korzysta z niego, przegląda produkty i składa zamówienia? W takim przypadku lepszym wyborem mogą być inne rozwiązania niż hosting współdzielony. Przykładem takiej usługi mogą być serwery wirtualne VPS lub bardziej elastyczne i niezawodne serwery w chmurze. Niektórzy decydują się również na zakupiony lub wynajęty na wyłączność serwer dedykowany.
Na jaki rodzaj hostingu się zdecydować?
Wiemy już, że hosting współdzielony nie jest jedyną możliwością. Istnieją inne usługi, które umożliwiają instalację i utrzymanie strony. Skąd wiedzieć jaki rodzaj hostingu wybrać w danym przypadku? W głównej mierze będzie zależało to od ilości użytkowników, którą obsługuje dana strona. Sklep, który realizuje setki zamówień dziennie najprawdopodobniej nie będzie działał poprawnie na hostingu współdzielonym. Nie ma jednak złotej zasady, która pozwala wskazać przy jakiej ilości wizyt i zamówień taka usługa przestanie być wystarczająca. Każda strona różni się pod względem funkcjonalności, ilości zainstalowanych modułów i zewnętrznych integracji, których obecność lub brak będą miały wpływ na to w jakim stopniu wykonywane na niej operacje będą obciążały serwer.
Możemy jednak przyjąć uproszczone założenie, że jeżeli sklep będzie dziennie będzie odwiedzany przez kilkaset osób i będzie obsługiwał kilkadziesiąt zamówień – współdzielona usługa powinna poradzić sobie z takim wyzwaniem. W dalszej części artykułu skupię się na tym jak wybrać właściwego dostawcę i właściwy pakiet hostingu współdzielonego, tak aby Twoja przygoda z e-commerce nie zakończyła się wpadką, której można było uniknąć. Wybór odpowiedniej usługi i parametrów w przypadku dedykowanego rozwiązania np. serwera w chmurze – to zagadnienie zbyt obszerne, aby zająć się nim również w ramach jednego artykułu.
Wybór dostawcy usługi
Ustaliliśmy już, że na obecnym etapie działalności szukasz usługi hostingu współdzielonego. Jeśli w wyszukiwarce wpiszesz hasło “hosting” i zaczniesz przeglądać wyniki, Twoim oczom ukaże się mnóstwo reklam, ofert i rankingów firm, które świadczą tego rodzaju usługi. Okazuje się, że na samym polskim rynku jest ich co najmniej kilkadziesiąt. Zanim porozmawiamy o konkretnych parametrach technicznych, myślę że warto zastanowić się jakie firmy w ogóle brać pod uwagę w takich rozważaniach.
To co warto sprawdzić to przede wszystkim:
- jak długo dana firma jest na rynku,
- jak jest oceniana przez dotychczasowych klientów,
- czy ma opinie od klientów, którzy hostują sklepy WooCommerce.
Niekoniecznie “mały dostawca” będzie gorszy od tych największych, jednak przykładów firm w tej branży, które zniknęły z rynku w stosunkowo krótkim czasie znalazłoby się wiele. Tym najmniejszym firmom trudno też inwestować w nowy sprzęt i technologie – hosting jest biznesem, z którym dość łatwo wystartować, ale wyzwaniem jest utrzymać jakość usług przez wiele lat. Poszukaj partnera w biznesie na lata, nie dostawcy którego za kilka miesięcy zmienisz, dlatego że chcesz – lub dlatego że musisz.
Kluczowe parametry hostingu
Jeśli już wiesz czym charakteryzuje się firma, z którą chcesz rozpocząć współpracę, możemy zacząć weryfikować parametry usługi, które będą miały kluczowe znaczenie. Dwa główne aspekty, na których chciałbym się skupić to bezpieczeństwo i wydajność. Oprócz tego przyjrzymy się tzw. parametrom bezpieczeństwa oraz jakości pracy supportu.
Bezpieczeństwo danych
Umieszczając pliki strony na serwerze powierzasz usługodawcy nie tylko bezpieczeństwo strony, której stworzenie mogło być znaczącą inwestycją, ale też przechowywane w systemie dane osobowe Twoich klientów. Kwestii bezpieczeństwa przy wyborze hostingu nie można pominąć.
Bezpieczeństwo hostingu – Data Center i “łączność ze światem”
W pierwszej kolejności na pewno warto zapytać dostawcę w jakim centrum danych utrzymuje serwery. Umożliwi Ci to sprawdzenie jaki poziom zabezpieczeń został wdrożony w serwerowni oraz czy zastosowane standardy zostały potwierdzone certyfikatami takimi jak TIER lub DCOS.
Hostingodawca powinien również zadbać o zapewnienie nieprzerwanego dostępu usług do sieci. Serwery mogą działać, ale jeśli w wyniku awarii łącza dostęp do zasobów na nich nie będzie możliwy – Twoja strona może przestać działać. Zabezpieczyć się przed tym można korzystając z łącz kilku niezależnych operatorów.
Kopie zapasowe danych
Jeśli jesteśmy przy temacie bezpieczeństwa, to koniecznie poruszyć musimy również kwestię kopii zapasowych. Strony www z jednej strony narażone są na ataki, które mogą doprowadzić do awarii, z drugiej strony – ludzie też popełniają błędy. Jeśli nie chcesz, żeby Twoje dane np. zamówienia klientów mogły zostać utracone bezpowrotnie w wyniku tak błahej wpadki jak przypadkowe usunięcie – zadbaj o regularne tworzenie backupu.
Weryfikując ofertę hostingu zwróć uwagę na:
- czas przechowywania kopii – im dłużej tym lepiej. Czasami możesz o błędzie lub problemie, który doprowadził do utraty danych z opóźnieniem. Niektóre hostingi przechowują codziennie kopie zapasowe tylko z ostatnich 2 dni, inne do nawet 30 dni – różnica jest znaczna, prawda?
- lokalizację przechowywania kopii – czy są przechowywane w tym samym centrum danych, w którym działają serwery produkcyjne? A może nawet dosłownie na tym samym serwerze, na którym działa Twój sklep? W takim przypadku wraz z utratą danych (lub po prostu dostępu do nich w wyniku awarii) utracisz również dostęp do kopii.
Możesz tworzyć kopie zapasowe danych również samodzielnie, z pewnością warto to robić jako dodatkową formę zabezpieczenia. W krytycznej sytuacji dobrze jest jednak móc liczyć na to, że dostawca hostingu wykonuje backupy i może je również w razie potrzeby przywrócić bez dodatkowych opłat (to również nie we wszystkich firmach jest standardem).
Bezpieczeństwo systemów i ochrona przed atakami
Na bezpieczeństwo stron i sklepów zbudowanych w oparciu o WordPress składa się wiele czynników. Aby zapewnić odpowiedni stopień ochrony konieczne jest wdrożenie systemów zabezpieczeń zarówno po stronie hostingu, jak i po stronie samej aplikacji. To co może (i powinien) w takim przypadku oferować dobry hosting to:
- ochrona przed atakami DDoS – filtrowanie ruchu przychodzącego i blokowanie ataków zanim ruch dotrze do serwerów,
- zapewnienie aktualnych wersji oprogramowania po stronie serwera – systemu operacyjnego, wersji PHP i baz danych,
- ochrona przed atakami brute-force (próby złamania haseł do usług),
- firewall aplikacyjny (WAF) – oprogramowanie, które pomaga chronić strony www przed wieloma popularnymi rodzajami ataków (m.in. SQL Injection, XSS Injection, Cross Site Scripting)
Przed zakupem zapytaj dostawcę hostingu czy i jakie rozwiązania w tym zakresie oferuje w ramach usługi.
Wydajność
Jeśli chcesz aby Twój sklep WooCommerce działał szybko (a tego oczekują klienci) musisz wybrać hosting, który oferuje odpowiednią wydajność. Podobnie jak w przypadku bezpieczeństwa najlepsze rezultaty osiągniesz dzięki synergii rozwiązań dostępnych po stronie serwera, a odpowiedniej optymalizacji aplikacji. Jeśli oczekujesz naprawdę dobrych wyników, nie możesz pozwolić sobie na półśrodki – musisz zadbać o obydwa te aspekty. W tym artykule skupiamy się jednak na hostingu – dowiesz się teraz co warto wiedzieć o usłudze, z której planujesz skorzystać.
Zaglądamy “pod maskę” czyli procesory serwera
WordPress to system, który umożliwia tworzenie dynamicznych stron www. Oznacza to, że treść strony nie jest na stałe zapisana na serwerze w postaci statycznych plików, a generowana jest w locie poprzez wykonanie skryptów po stronie serwera i pobranie treści z bazy danych. Umożliwia to m.in. wyświetlenie indywidualnej treści strony, która powstała w wyniku wykonania pewnych działań przez użytkownika. W przypadku sklepu na przykład treść strony koszyka generowana jest w wyniku akcji dodania produktu przez klienta.
Kod WordPressa napisany jest w języku programowania PHP. Skrypty PHP przetwarzane są przez procesor serwera, co oznacza że odpowiedniej klasy procesory będą najważniejszym czynnikiem, który wpływa na wydajność napisanej w tym języku aplikacji. Możliwe (i zalecane) jest wykorzystanie systemów pamięci podręcznej (cache), które wygenerowaną raz dynamicznie treść strony zapisują, aby nie było konieczne ponowne przetwarzanie skryptów kiedy ten sam lub inny użytkownik będzie chciał wyświetlić treść danej strony kolejny raz. Z tego powodu w hostingu WooCommerce w LH.pl konfigurujemy serwery wyłącznie o najnowsze modele nowoczesnych procesorów AMD EPYC.
Zastosowanie cache nie rozwiąże jednak wszystkich problemów i nie sprawi, że strona będzie działała szybko nawet jeśli sprzęt stosowany przez hosting będzie słaby. Powodów jest wiele, ale rozmawiając o WooCommerce musimy zwrócić uwagę przede wszystkim na to, że treść niektórych stron np. w procesie zamówienia musi być za każdym razem generowana dynamicznie. Cache nie będzie działał też w panelu zarządzania sklepu. Niektóre hostingi rekomendują wybrany system pamięci podręcznej pomijając całkowicie w specyfikacjach aspekt sprzętowy. W takim przypadku może okazać się, że rzeczywiście po włączeniu cache front strony działa szybko, ale np. załadowanie koszyka trwa kilka sekund, co z perspektywy właściciela sklepu jest po prostu niedopuszczalne.
Nośniki pamięci – rodzaje dysków i ich znaczenie przy wyborze hostingu
Drugi najważniejszy od strony sprzętowej parametr do porównania, to rodzaj dysków twardych na których przechowywane będą dane. Poszczególne rodzaje dysków różnią się od siebie znacznie pod względem wydajności (szybkość odczytu i zapisu danych, ilość wykonanych operacji w ciągu sekundy). Szukając hostingu WooCommerce zdecydowanie bierz pod uwagę tylko te, które korzystają z dysków NVMe. Koszt takiej usługi w porównaniu z serwerami korzystającymi ze starszych technologii (HDD, SSD) może być wyższy ale różnica w czasie ładowania strony w porównaniu z nimi będzie również zauważalna.
Sama ilość przestrzeni w pakiecie, jakiej możesz potrzebować to kwestia indywidualna. Strona może zajmować w zależności od stopnia złożoności i ilości produktów od kilku do kilkunastu gigabajtów. Rozmiar może też rosnąć z czasem i tu warto dowiedzieć się czy dostawca, z którego usługi skorzystasz ma możliwość zwiększenia pakietu oraz na jakich zasadach to zwiększenie się odbywa.
Oprogramowanie serwerowe
Odpowiednia konfiguracja sprzętowa to podstawa, ale oprogramowanie po stronie serwera również będzie miało wpływ na wydajność WordPressa. Zwróć uwagę przede wszystkim na:
- dostępność nowych wersji PHP (najnowszą wersją w momencie powstania tego tekstu jest 8.2),
- aktualny silnik bazy danych (MySQL lub MariaDB),
- wsparcie http/2 lub http/3 (protokół komunikacji przeglądarki z serwerem).
W przypadku WooCommerce warto skorzystać również z magazynu danych Redis, który umożliwia przyspieszenie wykonywania zapytań do bazy danych.
Parametry bezpieczeństwa hostingu i inne limity
Na początku artykułu wspomniałem, że charakterystyczną cechą hostingu współdzielonego jest ograniczenie ilości zasobów serwera, jakie może wykorzystać dana strona. Ograniczenia te w większości przypadków wprowadzone są w formie parametrów bezpieczeństwa takich jak:
- dopuszczalne obciążenie procesora,
- dopuszczalne zużycie pamięci RAM przez usługę,
- maksymalne zużycie pamięci RAM przez jeden skrypt,
- maksymalny czas wykonywania procesu PHP.
Bezpieczne minimum dla sklepu to 1-2 rdzenie CPU i 2-4 GB RAM. Pamiętaj jednak, że w przypadku hostingu współdzielonego nie są to zasoby które otrzymujesz na wyłączność, tylko maksymalne obciążenie jakie może wygenerować Twoja strona w okresie zwiększonego ruchu.
W przypadku czasu wykonywania procesu 300 sekund powinno wystarczyć. Jeśli pojedynczy skrypt wykonuje się tak długo oznacza to często, że powinno się w jakiś sposób zoptymalizować jego działanie. Maksymalne zużycie RAM przez jeden skrypt rzadko przekracza w przypadku WordPressa 256 MB.
Od tych reguł są oczywiście wyjątki, każdy sklep jest trochę inny, jednak w przypadku kiedy wskazane powyżej limity nie są wystarczające, warto zastanowić się czy serwer współdzielony jest na pewno właściwym wyborem. Pamiętaj też, że limity bezpieczeństwa chronią w równym stopniu innych użytkowników danej maszyny serwerowej i Ciebie.
Support
W różnych sytuacjach związanych z funkcjonowaniem strony możesz potrzebować wsparcia firmy hostingowej. Może chodzić m.in. o wspomniane wcześniej przywrócenie backupu, udostępnienie i pomoc w analizie logów serwera, czy też po prostu drobną pomoc w konfiguracji np. strefy DNS domeny. Wybierając hosting sprawdź na jaką pomoc możesz liczyć w ramach bezpłatnego supportu, jakie kanały wsparcia są dostępne (telefon, czat czy może tylko możliwość utworzenia zgłoszenia) oraz w jakich godzinach to wsparcie będzie dostępne.
Last but not least – na co jeszcze zwrócić uwagę
Oprócz kluczowych cech opisanych powyżej – tych na które z naszego doświadczenia należy położyć największy nacisk – jest jeszcze kilka innych czynników, na które w procesie analizy i wyboru hostingu możesz zwrócić uwagę. Są to chociażby:
- wygodny panel zarządzania usługami,
- bezpłatne certyfikaty SSL,
- zgodność z RODO i możliwość zawarcia umowy powierzenia przetwarzania danych osobowych (bardzo ważny, a często pomijany aspekt),
- przejrzysty cennik i warunki świadczenia usług (regulaminy, polityka prywatności),
- wysokie SLA (gwarantowana dostępność w skali miesiąca – im wyższa tym lepiej).
“It’s not rocket science” używając angielskiego powiedzenia – dobry dostawca hostingu po prostu powinien to oferować 🙂
Jak wybrać hosting? Przetestować!
Papier wszystko przyjmie, treść strony www tym bardziej. Możesz wierzyć we wszystko co na stronie pisze dostawca, ale możesz też wystawić go na próbę 🙂 Wybierając hosting nie wahaj się skorzystać z okresu testowego, o ile dana firma taki oferuje (jeśli nie, to może powinna zapalić się tu czerwona lampka). Samodzielnie wykonane testy mogą powiedzieć Ci naprawdę wiele.
Wspominałem wcześniej w części dotyczącej wydajności o kluczowej roli procesora w przetwarzaniu kodu napisanego w języku PHP. Wydajność PHP możesz łatwo sprawdzić korzystając z dostępnych w internecie skryptów testowych np. Vanilla Benchmark.
W ten sposób zweryfikujesz, czy sprzęt na którym działa Twoja usługa faktycznie pracuje na wysokich obrotach, czy namiastkę szybkości działania uzyskasz tylko dzięki systemom pamięci podręcznej, które jak już wiemy nie w każdym przypadku mogą uratować sytuację. Oczywiście stosowanie pamięci podręcznej też ma sens, ale tylko w połączeniu z dobrze działającą warstwą sprzętową.
Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby przetestować również support – spróbuj zadzwonić na infolinię, połączyć z czatem na stronie czy też sprawdź jaki będzie czas oczekiwania na zgłoszenie wysłane mailowo lub w systemie zgłoszeń.
Podsumowanie
Wybór właściwego hostingu sklepu jest bardzo ważną decyzją. Przerwy w działaniu strony spowodowane problemami po stronie serwera mogą oznaczać dla Ciebie straty finansowe. Na serwerach dostawcy, z którego oferty skorzystasz przechowywane będą poufne informacje jak np. dane osobowe klientów, których wyciek lub utrata również może mieć bardzo poważne konsekwencje. Hosting ma też istotny wpływ na szybkość działania strony, która z kolei wpływa na konwersję. Warto podjąć decyzję porównując dokładnie kluczowe parametry usługi oraz przeprowadzić własne testy, które pozwolą na weryfikację informacji, których udzielił sam dostawca.
